Sunday, March 1, 2009

ANG DRAYBER

ANG DRAYBER
(Kevin A. Lagunda)
 
ALAS 1:55 SA HAPON, LUNES
 
NAGMANEHO si Nisyo sa iyang giabangang taxi unit. Iyang gi-on ang gamayng radyo. Ug iyang gitutltol ang dial sa RJ FM nga 100.3 mhz.
 
    Nagakos sa iyang duha ka dunggan ang chorus sa kanta sa the Beatles:
 
Baby, you can drive my car
Yes I'm gonna be a star
Baby, you can drive my car
And baby I love you…
 
 
    Naa man untay aircon ang iyang unit, apan nangguwa ang dagkong mga lusok sa singot sa iyang agtang. Wa makabantay si Nisyo nga gisingot siya.
    Di matugkad ang tanghaga sa iyang dagway. Matulukibon ang kaseryoso sa iyang dagway. Lawom siyag gihuna-huna. Ug nag-abot, naghagkanay ang duha niya ka nipis nga kilay. Naa gyod siyay gihuna-huna.
    Sa pagdagayday sa mga dagkong lusok sa singot gikan sa agtang padung sa aping ni Nisyo, nasinati niya ang kainit. Mikuha siyag labakara sa iyang bulsa. Ug iyang gitrapohan ang iyang nawong.
 
PAITA aning di ta katiwas og tungha sa kolehiyo, wa gyoy masudlang klarong trabaho. Kon makatrabaho man gani, apan gamay ra kaayog suweldo, pila ray makumkom nga kita. Ambot ba! Mosulirap nalang ning akong mga mata, di gyod ko moasenso. Igo nalang ko mangagho.
     Nindot ta kog trabaho kon nakatiwas pa ko sa akong kurso sa kolehiyo nga Industrial Engineering. Mangtas lang kaayo ang kapalaran; tungod sa akong kapobre, wa ko kapadayon sa akong pagtungha.
     Karon, drayber uyamot lang ko. Bugnaw man unta ning taxiha kay naa may aircon, apan bation kog kainit nga morag impiyerno tungod sa kadaginoton sa akong kita. Samotan pa gyod sa kamahal sa abangan aning taxi unit.     Pastilan! Wa gyod maluoy si Mr. Sy kanako. Kahibaw man to siya sa nagtakilid nga kahimtang sa akong pamilya, apan wa gyod niya paubsi ang abangan ning iyang taxi unit.
    Ig-pauli sab nako sa balay, sugaton kog yawyaw sa akong asawa. Ngano kunong gamay ra kog kita. Ako siyang pasabton kon nganong gamay ra kog kita, apan mopadayon lang gihapon sa pagyawyaw si Perly. Di gyod maminaw og katarungan. Pasanginlan pa tag naa kuno koy kulokadidang. Na, unsaon man nako pag-iring-iring nga gamay ra man kog kita? Ako nalang pasagdan si Perly kay kon di, ako ang mamatay sa konsimisyon.
    Pasagdan lang nako si Perly, ang akong baba-an nga asawa. Ang angayan kong buhaton mao ang pagkayod og tuda aron modako-dako ang akong kita.
    Karong adlawa, ang akong problema kay unsaon nako pagkita og mas dako pa sa naandan. Sa unsang paagiha? Drayber ra man ko. Wa ko kahibaw unsaon. Ambot! Ambot lang! Ang Ginoo nalang ang  mahibaw nako.
    Kon mao lang gihapon ang akong kitaon, segurado gyod ko nga ig-uli nako sa balay, makatagamtam na sab ko sa tagawtaw sa akong pinangga.
    Gihigugma ko si Perly ug ang akong mga anak, silang May-May ug Pit-Pit. Busa, maningkamot ko nga modako-dako ang akong kita karong adlawa. Kinahanglan gyod. Di ko gustong mahiubos si Perly kanako.
 
SA DIHANG nakabantay si Nisyo nga nakig-esturya siya sa iyang kaugalingon…
 
Naunsa ba ko uy? Basin mabangga ko niining kalakiha.
 
MILANOG ANG LAING KANTA. Ang Dj sa RJ fm nga si Steve O'neill ang mipaila sa among kanta: "This next song is by the Rolling Stones… Ruby Tuesday." 
ALAS 2:05 S.H.
 NAGSUBAY ron sa dan S.B. Cabahug ang gimanehong taxi ni Nisyo. Nagpaingon kini sa Brgy. Centro sa dakbayan sa Mandaue.
    Naay lalaking nagbarog kilid sa Candelaria Arcade, sa eskina sa mga dang S.B. Cabahug ug A.C. Cortes. Mipara kini sa taxi nga gimantinil og drayb ni Nisyo. Gitindakan ni Nisyo ang break. Mihunong ang taxi. Giablihan sa lalaki ang pultahan sa front seat, dayon misakay ug mipahiluna sa iyang kaugalingon.
    Disente ang lalaki. Nagsul-ob kini og polo nga long sleeve ug slacks ang pantalon niini. Maayo pagkahapay ang buhok. Limpiyo ang nawong, mestisohon. Ug nagdala kinig gamayng itom nga bag.
 
Kachoy sad aning lalakiha. Lupig man ang akong kaguwapo!
 
NAIGKING gamay si Nisyo sa dihang nakadungog siyag tingog nga manghod lang sa dugdog.
  
     "Bay, ihatod ko sa Ayala Terminal."
   
     "Oo, sir!"
 
WA abtig traynta minutos, nahatod ni Nisyo ang iyang pasaherong lalaki sa iyang destinasyon.
 Mitunol ang lalaki og usa ka gatos ngadto kang Nisyo.   
 
    "Bay, pliti nako." 
   
     Mikanaog ang lalaki.
 
    "Yuna ra, sir, sukli nimo!" 
   
    "Imoha na ang sukli!"
               
      Puwerting lipaya ni Nisyo. Nagsayaw-sayaw ang iyang kasingkasing sa kamaya.
               
ALAS 3:40 S.H.
 
NAA ron sa National Highway sa Mandaue ang gimanehong taxi ni Nisyo. Naa siyay duha ka pasaherong hamtong nga mga babaye ihatod sa Super Metro. Pagkatungod sa San Miguel, nahunong sa pagmaneho si Nisyo tungod sa trapik kay naduol man sausa ka interseksiyon, sa Highway Seno ug A.S. Fortuna. Milingi siya sa tuo. Nakurat siya, mora siyag nakilatan sa iyang nakita: gamayng itom nga bag. Nahimutang kining butanga sa kilid sa iyang lingkoranan (driver's seat), duol sa kambiyo.
    Diha-diha, lupig pay bul-og sa baha, nakahinumdom dayon si Nisyo sa tag-iya sa maong bag: ang lalaki nga mikanaog sa Ayala Terminal.
 
Unsa kahay sud nianang bag?
 
PAGKAABOT sa parking lot sa Super Metro didtos Ibabao-Estancia. Mipliti ang usa sa mga babaye. Dayon mikanaog ang mga pasahero gikan sa backseat.
    Wa mipadayon sa pagmaneho si Nisyo. Nagpabilin siya sa parking lot sa Super Metro. Mikuba ang iyang dughan.
 
Unsa kahay sud ani? Maayo gani nga  wa ni dad-a sa ubang pasahero. Ah, nagtuo tingali silang ako ang tag-iya ning bag kay naa ra  man sa akong duol.
 
GIKUPTAN ni Nisyo ang bag. Pagkataud-taod, iya kining giutingkay. Ug misamot ang kuba sa iyang dughan. Midahunog kini pag-ayo human niya makita ang dakong brown envelope. Baga-baga ang sobre. Giablihan niya ang sobre. Misiga ang iyang mga mata ug daw naligo siya sa dagat sa kakulba tungod sa iyang nakita: kuwarta.
    Nagkurog nga nag-ihap si Nisyo sa mga salapi sud sa maong sobre. Human sa iyang pag-ihap, wa siya mahimutang. Daw gihamok siya sa kahadlok. Misamot ang dahunog sa iyang dughan. Nasinati niya nga morag giyatak-yatakan sa mga tiil sa liboan ka kabayo ang iyang kasing-kasing. Nakuyawan siya. Singkuwenta mil ang kantidad sa salapi.
    Gisud og balik ni Nisyo ang maong dakong kantidad sa sobre. Miginhawa siyag lawom. Di matugkad ang huyong-huyong sa iyang kahadlok.
 
Iuli ni nakong kuwartaha o di? Dako na ra ba nig ikatabang sa akong pamilya. Di na gyod ko kasab-an ni pangga Perly. Ug mamahimong biyaan na nako ang pagmaneho. Magnegosyo nalang ko.
 
MIHUNONG sa pagsukit-sukit si Nisyo sa iyang kaugalingon. Mipadayon siya sa pag-utingkay sa bag.
    Naa siyay nakit-ang ID. Iyang gibasa ang pangan, address ug telephone number sa kompaniya. Edward D. Santos, taga Consuelo Village, Basak, Mandaue City; matawagan ang maong tawo sa numero sa telepono sa iyang kompaniya: 422-9173.
    Gisud-ong og maayo ni Nisyo ang hulagway sa ID.
 
Siya gyod! Siya ning pasahero nga mikanaog sa Ayala Terminal kaganiha. Taga Basak diay ni siya. Duol ra diay sa nahimutangan sa akong payag-payag sa Sitio Riles.
 
MIBALIK sa paghinuklog si Nisyo…
 
Unsa man gyod, iuli ko ning bag sa lalaki o di? Iuli o di? Ah, di nalang tingali nako ni iuli. Dakog ikatabang ning singkuwenta mil sa akong pamilya.
 
NAGHINUKLOG si Nisyo pag-usab. Naghuna-huna siya pag-ayo kon unsa ang angay niyang buhaton. Ug unya…
 
Iuli lang tingali ni nako. Kining bag, labi na gyod ning kuwartaha, di man ako. Makaluluoy kaayo tong lalaki kon kining singkuwenta mil iya sa kompanya nga iyang gialagaran. Kuyaw kon mawagtangan to siyag trabaho tungod sa pagkawagtang sa maong kantidad. Ug kon wa na siyay trabaho, unsa man ang iyang ipakaon sa iyang pamilya kon duna man? Mas maayo gyong iuli ni nako. Di ko gusto nga malipay ang akong pamilya sa di nako hinagoan.
 
MIKANAOG si Nisyo sa iyang taxi. Milakaw siya padung sa pay phone booth. Pagkaabot niya sa booth, wa siya maglangay, iya dayong gi-dial ang telephone number nga napatik sa ID sa maong naasoyng lalaki.
    Nadungog ni Nisyo nga may mitubag nga lalaki sa pikas linya. Apan midagpi ang itom nga huyohoy sa iyang tanlag. Nabungog ang panumdoman ni Nisyo sa usa ka lanog nga tingog… Agaaaay… huhuhumama…papa…tabaang… Nawatas-watas ang iyang galamhan sa iyang nabati. Ug… Ayaw na paghilak, Inday Pit-Pit, nia  na nako ang sulbad sa imong pag-antos… Nakatuaw siya sa iyang kaugalingon.
Wa makabuka ang baba ni Nisyo… Sa pagbutang niyag balik sa telepono sa booth, hilom nga midagayday ang iyang mga luha…

No comments:

Post a Comment